SummerCart64

Zaprojektowany w Polsce, wyprodukowany w Chinach (lub u pana Mietka w garażu) – najlepszy cartridge do Nintendo 64?

SummerCart64 to zaprojektowany przez Mateusza Faderewskiego cartridge z obsługą kart microSD przeznaczony do konsoli Nintendo 64. W założeniach urządzenie miało za zadanie jak najbardziej uprościć testowanie „na prawdziwym sprzęcie” tworzonego przez użytkownika oprogramowania. SummerCart64 wspierany jest przez biblioteki libdragon (tworzenie oprogramowania), libcart (komunikacja cartridge z konsolą) oraz oprogramowanie UNFLoader (debugowanie i przesyłanie plików ROM za pomocą złącza USB). Nie mam jednak zamiaru się tu wymądrzać w temacie programowania na Nintendo 64, gdyż się na tym po prostu nie znam. Skupię się natomiast na interesującym dla większości potencjalnych właścicieli urządzenia testowaniu gotowych produkcji – zarówno komercyjnych jak i homebrew.

Ponieważ całość jest projektem typu „open source”, to jeśli chcielibyśmy SummerCart64 wykonać samodzielnie (lub zlecić to zadanie znajomemu elektronikowi), wszystkie potrzebne informacje, schematy oraz oprogramowanie znajdziemy na GitHub autora ->LINK-< . Jednakże podejrzewam, że większość zainteresowanych – podobnie jak ja zakupi gotowy cartridge online – np. na popularnym Aliexpress. Aktualnie ceny urządzenia oscylują w okolicach 250PLN, a z okazji różnych promocji spadają do około 200PLN. Troszkę więcej zapłacimy decydując się na zestaw z (kiepskiej jakości) kartą pamięci przygotowaną do pracy z cartridge (wypchaną ROMami gier). Do wyboru mamy także różne kolory obudowy oraz wzory etykiet. Osobiście zdecydowałem się na czarną przezroczystą obudowę, która ładnie komponuje się z klasyczną grafitową konsolą.

Dzięki uniwersalnemu kształtowi obudowy SummerCart64 pasuje do każdej wersji regionalnej Nintendo64 bez konieczności wyciągania lub modyfikacji koszyczka na cartridge wewnątrz konsoli. Od standardowych nośników urządzenie wyróżniają przede wszystkim dwa wgłębiania/wycięcia z tyłu obudowy, gdzie z lewej strony umieszczono gniazdo kart TF/microSD a z prawej strony gniazdo USB-C. Ponadto z tyłu znajdziemy okrągły przycisk, z możliwością wykorzystania go przez programistę.

Przy pierwszym użyciu SummerCart64 spotkała mnie niemiła niespodzianka – urządzenie odmówiło współpracy z kartą SanDisk wyświetlając stosowny komunikat. Na szczęście żadnych problemów nie było polską kartą GoodRAM, jednakże i tym razem nie mogłem przejść do zaplanowanych testów, gdyż na nośniku zabrakło oprogramowania – „menu” w postaci pliku „sc64menu.n64” – najnowsza wersja do pobrania z ->LINK-<. Przy okazji, gdyby okazało się, że nasz cartridge nie posiada aktualnego oprogramowania systemowego (obecnie wersje 2.20.2) potrzebne do aktualizacji pliki pobierzemy z ->LINK<-, a następnie podłączamy urządzanie do komputer PC za pomocą kabla USB-C/USB. Niestety dołączony aktualizator sc64deployer (a dokładniej program do komunikacji PC<->SummerCart64) obsługiwany jest z linii komend, przez co urządzenie aktualizujemy wpisując w folderze z oprogramowaniem: sc64deployer firmware update sc64-firmware-v2.20.2.bin (lub inną dostępną w przyszłości wersję pliku bin).

Kolejne uruchomienie SummerCart64 zakończyło się sukcesem, czyli wyświetleniem listy folderów znajdujących się na karcie microSD – przy czym niewidoczny jest folder „menu” więc tam nie powinniśmy kopiować plików po za tymi, które są do tego przeznaczone. Pliki ROM (w dowolnym formacie – n64, rom, v64, z64) możemy dowolnie grupować w różne foldery, przy czym w każdym z tych folderów w razie potrzeby tworzony jest podfolder z zapisami stanów gry (save). Save z gier wykorzystujące zapis na cartridge tworzone są automatycznie na karcie microSD podczas rozgrywki i do ich zapisu nie potrzebujemy np. wciskania przycisku Reset konsoli. SummerCart64 nie zastępuje karty pamięci (Controller Pak) i w przypadku gier wykorzystujących ten sposób zapisu nadal musimy dysponować tym dodatkiem do kontrolera. Na dole przeglądarki plików znajdziemy opis klawiszy i ich funkcje w menu, oraz (po ustawieniu) aktualną datę i godzinę – cartridge posiada podtrzymywany bateryjnie zegar czasu rzeczywistego (RTC) wykorzystywany również przez gry np. Dobutsu no Mori (Animal Forest).

Po wybraniu interesującego nas pliku zobaczymy informacje odnośnie jego regionu, dostępnych cheatów, patchów, typu pamięci save, a po wgraniu odpowiednich plików (przykłady pod linkiem z którego pobieramy menu) także okładki gier. Przed uruchomieniem pliku możemy ręcznie poustawiać parametry zabezpieczeń chipu CIC, regionu konsoli (mimo iż opcja ta widnieje jako TV TYPE), rodzaju pamięci save (na cartridge), a także ustawić automatyczne ładowanie wybranego ROM przy uruchamianiu konsoli – w tym wypadku, jeśli chcemy przejść do menu SummerCart64 podczas włączania Nintendo64 musimy trzymać wciśnięty przycisk Start na kontrolerze.

Obok uruchamiania plików ROM menu SummerCart64 posiada wbudowaną przeglądarkę plików graficznych PNG do rozdzielczość 640×480 punktów – próba wczytania grafiki o rozdzielczości przekraczającej jeden z tych wymiarów skutkuje informacją o nieprawidłowym pliku. Ponadto dowolny obraz o rozmiarze wynoszącym dokładnie 640×480 punktów możemy ustawić jako tło w menu. Drugą dodatkową funkcją jest odtwarzacz plików MP3.

Jako pierwszą do testów wykorzystałem konsolę pracującą w systemie PAL, gdzie bez problemu uruchomiłem i sprawdziłem przez chwilę kilkanaście europejskich gier. Również bezproblemowo zagrałem w gry z regionów NTSC (USA oraz Japonia) w tym tytuły ekskluzywne niewydane w Europie. Przy czym gry NTSC wyświetlane są na TV w systemie PAL60 z obsługą którego nie powinno być obecnie większych problemów.

Nieco kłopotów sprawiła mi natomiast konsola NTSC (USA), gdzie o ile z grami przeznaczonymi na rynki amerykański oraz japoński nie było żadnych problemów, tak pozycje przeznaczone dla Europy oraz Australii wyświetlane były w czerni i bieli. W niektórych przypadkach pomagała zmiana TV TYPE w ustawieniach ROMu na NTSC, jednakże w kilku przepadkach powodowało to wyświetlenie o niezgodności regionów pomiędzy grą a konsolą. Po dalszych testach, okazało się, że w przypadku uruchamiania gier PAL na konsoli NTSC obraz wysyłany jest w mało popularnym systemie NTSC50, gdzie na sześć testowanych odbiorników z poprawnym wyświetlaniem kolorów poradziły sobie dwa, z czego tylko jeden potrafił przy tym zachować odpowiednie proporcje obrazu.

Do uruchamiania plików ROM SummerCart64 posiada 64MB pamięci SDRAM z dodatkowym 14MB pamięci FLASH co w sumie daje możliwość uruchamiania plików ROM o maksymalnej objętości 78MB. Bez problemu więc uruchomimy największe komercyjne gry, takie jak Conker’s Bad Fur Day czy Resident Evil 2.

Do prezentacji czasów ładowania plików ROM przygotowałem video z uruchamiania plików o pojemnościach 4MB, 8MB, 16MB, 32MB oraz 64MB. Przy czym czasy te mogą różnić się w zależności od użytej karty microSD.

Wyjątkową funkcją SummerCart64 jest możliwość uruchamiania oprogramowania przeznaczonego dla rozszerzenia Nintendo64 DD w natywnym formacie NDD bez potrzeby uprzedniego konwertowania zawartości dyskietki do postaci pliku ROM. Jednakże do ich obsługi potrzebujemy dodatkowych plików NDDE0.n64, NDDJ2.n64 oraz NDXJ0.n64 umieszczonych w folderze menu/64ddipl (pliki do odnalezienia w sieci). N64DD wyposażone było w dodatkowe 4MB pamięci RAM (na zasadzie Expansion PAK) więc i tu musimy pamiętać o posiadaniu tego dodatku. Cartridge obsługuje także łączone uruchamianie cartridge z dyskietką (np. F-Zero X), gdzie najpierw wybieramy plik cartridge a następnie uruchamiamy dyskietkę z opcją bootowanie z ostatnio wybranego cartridge. SummerCart64 umożliwia również obsługę tytułów wielo-dyskietkowych, gdzie dyskietkę zmieniamy za pomocą przycisku z tyłu obudowy.

W następnej kolejności przetestowałem dostępne w sieci pliki ROM niewydanych gier. Tu również bez problemu możemy przetestować takie tytuły jak 40Winks, Dinosaur Planet, SimCopter64, Die Hard 64, Dragon Sword 64, Glover 2 i wiele innych.

Zdecydowanie trudniejszą grupę testową tworzy oprogramowanie homebrew, testowane zazwyczaj na emulatorach konsoli które nie do końca pracują tak jak rzeczywista konsola. W tym wypadku bez problemu sprawdziłem takie pozycje jak Office Horror, Tiny Nightmare, The Swoop 64, Mario Builder 64 (program umożliwiających tworzenie poziomów w stylu Super Mario 64).

Sprawdziłem również hacki komercyjnych gier, w tym rewelacyjne Mario Kart 64 Amped Up, czy The Legend of Zelda Voyager of Time. A skoro jesteśmy przy The Legend of Zelda, to w dwie dostępne na Nintendo 64 odsłony tej serii możemy zagrać w języku polskim.

Nie udało mi się natomiast uruchomić żadnej modyfikacji Super Mario 64, gdzie ekran tytułowy okazał się szczytem możliwości w tym temacie.

Następnie sprawdziłem produkcje demoscenowe, starające się wyciskać ostatnie soki z konsoli Nintendo 64. Emotion Engine, Fugitive, MegaTextures, Nachos64, Point Borealis nie stanowiły żadnego wyzwania dla SummerCart64. Jednakże urządzenie poległo jak wiele innych na produkcji „Ramen” która prawidłowo (bez zawieszania) działa jedynie na emulatorach.

A skoro jesteśmy przy emulacji, pod menu SummerCart64 możemy dograć emulatory konsol Game Boy, Game Boy Color, NES, SNES i uruchamiać ROMy z oprogramowaniem do tych konsol bezpośrednio z poziomu przeglądarki plików. Jednakże Nintendo 64 nie jest zbyt mocną konsolą pod tym względem i o ile gry z Game Boy (Color) nie sprawiają problemów, tak już w przypadku NES nie są obsługiwane wszystkie popularne mappery, a emulacja SNES ma już problemy z obsługą mode7 w grach (F-Zero) a obsłudze dodatkowych chipów możemy w ogóle zapomnieć.

Podsumowując za równowartość ok 50$ otrzymujemy praktycznie wszystko mający uniwersalny cartridge do konsoli Nintendo 64. Oczywiście jest to kwota znacznie wyższa niż ta, którą trzeba przeznaczyć na opisywany w ubiegłym roku PicoCart 64, ale trzeba przyznać, że te dwa urządzanie dzieli przepaść pod względem użyteczności. Patrząc w drugą stronę za dość okrojony pod względem SummerCart64 EverDrive X5 trzeba zapłacić 99$ a za podobny możliwościami EverDrive X7 aż 159$ wybór odpowiedniego urządzenia wydaje się być oczywisty.